Φρονιμίτες! Οι φρονιμίτες, ή τρίτοι γομφίοι, εμφανίζονται μεταξύ 17 και 21 ετών και αποτελούν τα τελευταία δόντια της μόνιμης οδοντοφυΐας, τα οποία ανατέλλουν και πολύ αργότερα από τα υπόλοιπα δόντια. Ονομάστηκαν φρονιμίτες καθώς η εμφάνιση τους πραγματοποιείται κοντά στην ενηλικίωση του ατόμου. Οι φρονιμίτες συχνά εμφανίζουν μύλη και ρίζα άτυπης μορφολογίας. Μπορεί να ανατείλουν φυσιολογικά, μπορεί όμως να ανατείλουν και στραβά, ή ακόμα και να παραμένουν έγκλειστοι, λόγω έλλειψης χώρου, δημιουργώντας σε όλες αυτές τις περιπτώσεις προβλήματα στους γύρω ιστούς, γεγονός που προκρίνει την εξαγωγή τους. Υπάρχουν και περιπτώσεις όπου δεν εμφανίζονται καθόλου.
Οι τόσες παραλλαγές στην εμφάνιση των φρονιμιτών σχετίζονται και με την εξέλιξη. Οι φρονιμίτες εντάσσονται στα εκφυλισμένα ή υπολειμματικά όργανα (όπως ο κόκκυγας, οι ανδρικές θηλές κά), στα όργανα δηλαδή των οποίων η λειτουργικότητα έχει ελαττωθεί σημαντικά σε σχέση με τα αντίστοιχα των προγονικών ανθρώπων. Η αλλαγή στις συνήθειες διατροφής, από τον προϊστορικό άνθρωπο που έτρωγε ωμή τροφή, την οποία έκοβε με τα δόντια του, στον σημερινό άνθρωπο που τεμαχίζει την τροφή πριν την βάλει στο στόμα του και η οποία είναι μαλακή, οδήγησε με το πέρασμα των χρόνων, στη μείωση του μεγέθους των γνάθων, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει χώρος για την ανατολή των τρίτων γομφίων. Στην περίπτωση βέβαια που ανατείλουν στην σωστή θέση και χωρίς προβλήματα, συμβάλλουν στη μάσηση και τη χώνευση.
Μετά το πέρας της ορθοδοντικής θεραπείας σε παιδιά και εφήβους, στην περιπτώση που οι φρονιμίτες δεν ανατέλλουν σωστά, ή παραμένουν έγκλειστοι/ημιέγκλειστοι, συστήνεται η αφαίρεσή τους, για την αποφυγή δημιουργίας οδοντιατρικών και ορθοδοντικών προβλημάτων.
