Η Κροταφογναθική άρθρωση ή διάρθρωση (ΚΓΑ ή ΚΓΔ) είναι άρθρωση του ανθρώπινου
σώματος, η οποία βρίσκεται στην περιοχή του κρανίου. Συνδέει, μέσω του διάρθριου δίσκου της,
το οστό της άνω γνάθου με το αντίστοιχο της κάτω γνάθου, εξυπηρετώντας πολλαπλές λειτουργίες
του οργανισμού, όπως την ομιλία και τη μάσηση, αλλά και τα αντανακλαστικά της κατάποσης και
του χασμουρητού. Οι διαταραχές της κροταφογναθικής άρθρωσης περιλαμβάνουν ένα σύνολο
διαταραχών που αφορούν είτε στην άρθρωση, είτε στους μασητήρες μύες, είτε και στα 2.
Οι διαταραχές αυτές εκδηλώνονται με τη μορφή πόνου στους μασητήρες μύες και τις
κροταφογναθικές αρθρώσεις, με την παραγωγή ήχων κατά την κίνηση της γνάθου (clicking), με τον
περιορισμό του ανοίγματος της γνάθου, καθώς και με την εμφάνιση πονοκεφάλου. Τα συμπτώματα
αυτά μπορεί να συνυπάρχουν, όπως επίσης και να συνδυάζονται και με άλλα προβλήματα, όπως
στρες και άλλες νευροψυχικές διαταραχές.
Τα αίτια των διαταραχών αυτών οφείλονται σε τραυματισμό της άρθρωσης, σε προβλήματα
στους μασητήρες μύες τα οποία πολύ συχνά οφείλονται ακόμα και στην πίεση που ασκείται στους μύες
αυτούς από τη μάσηση τσίχλας, από το τρίξιμο των δοντιών, σε τραυματογόνο σύγκλειση δοντιών, σε αρθρίτιδα, σε νευρολογικά προβλήματα, σε ψυχολογικούς παράγοντες, καθώς επίσης και σε όγκους στα οστά και στους μαλακούς ιστούς.
Σχετικά με τη διάγνωση, συνίσταται η εξέταση από το γιατρό ή τον οδοντίατρο, ο οποίος θα
ψηλαφίσει τις συγκεκριμένες περιοχές για να εντοπίσει τις περιοχές πόνου, θα παρατηρήσει το
εύρος του ανοίγματος των γνάθων, θα ακροαστεί τυχόν ήχους που θα παραχθούν κατά την κίνηση
των γνάθων, θα εξετάσει τη σύγκλειση των δοντιών και τέλος μπορεί να ζητήσει κάποιες
εξετάσεις.
Στις περισσότερες περιπτώσεις ο πόνος που αναπτύσσεται στην κροταφογναθικη άρθρωση
σπάνια υποδηλώνει σοβαρή νόσο και συνήθως υποχωρεί από μόνος του. Όταν επιμένει, η
αντιμετώπιση στοχεύει στη λήψη μέτρων για τη θεραπεία της υποκείμενης αιτίας. Στα μέτρα
αυτά περιλαμβάνονται ο περιορισμός του τριξίματος των δοντιών, είτε με τον περιορισμό του
άγχους, είτε με τη χρήση ορθοδοντικών μηχανισμών. Συνίσταται η κατάποση μαλακών τροφών, οι
οποίες είναι εύκολες στην μάσηση και δεν απαιτείται ευρύ άνοιγμα της γνάθου. Η διόρθωση της τραυματογόνου σύγκλεισης των δοντιών είναι κεφαλαιώδους σημασίας κι εδώ εμπλέκεται απαραιτήτως η ορθοδοντική θεραπεία. Τα αναλγητικά, τα μυοχαλαρωτικά και η εφαρμογή θερμών κομπρεσών στα επίπονα σημεία μπορεί επίσης να
χρειαστούν. Τέλος, σοβαρότερες φαρμακευτικές ή χειρουργικές θεραπείες μπορούν να
εφαρμοσθούν, πάντοτε σε συνάρτηση με τη βαρύτητα του κάθε περιστατικού.
Βασισμένο στο "Temporomandibular joint dysfunction", Published: December, 2014, Ηarvard health publishing,
Harvard medical school
