Το φθόριο, ένα μέταλλο ιδιαίτερα σημαντικό για τα παιδιά, βρίσκεται σε μικρές ποσότητες στο νερό, τα τρόφιμα, την οδοντόκρεμα και αλλού. Τα βακτήρια που φυσιολογικά υπάρχουν στη στοματική κοιλότητα, διασπούν τα σάκχαρα των τροφών και παράγουν οξέα, τα οποία στη συνέχεια προκαλούν διάβρωση των δοντιών και δημιουργία τερηδονικής κοιλότητας. Το φθόριο προστατεύει τα δόντια από την τερηδόνα, κάνοντας την αδαμαντίνη πιο ανθεκτική στα οξέα των μικροβίων του στόματος. Για το σκοπό αυτό, το φθόριο είναι το πιο αποτελεσματικό μέσο πρόληψης της τερηδόνας και συγχρόνως ασφαλές για τη γενική υγεία του ανθρώπου, σε όλες τις ηλικίες, εφόσον χρησιμοποιείται σωστά.
Ωστόσο, η μεγάλη κατανάλωση φθορίου οδηγεί στη δημιουργία μιας κατάστασης γνωστής ως οδοντική φθορίαση-dental fluorosis. Η κατάσταση αυτή διαφοροποιεί την εμφάνιση της αδαμαντίνης των δοντιών. Οι πιο συνηθισμένοι τύποι δεν επηρεάζουν τη λειτουργία των δοντιών και δεν προκαλούν πόνο. Στις περισσότερες περιπτώσεις κυμαίνεται από πολύ ήπια μέχρι ήπια. Στην ήπια κατάσταση, εμφανίζεται με τη μορφή λευκών δαντελωτών σημαδιών, ενώ στη σοβαρή κατάσταση, εμφανίζεται με τη μορφή καφέ κηλίδων στην επιφάνεια της αδαμαντίνης. Όπως προαναφέραμε, η κατάσταση αυτή προκαλείται από τη μεγάλη κατανάλωση φθορίου και συγκεκριμένα κατά το χρονικό διάστημα που σχηματίζονται τα δόντια, πριν εμφανιστούν στο στόμα, γύρω στην ηλικία των οκτώ χρονών. Η μεγάλη κατανάλωση του φθορίου μπορεί να προέλθει είτε από την μη σωστή χρήση προϊόντων στοματικής φροντίδας, είτε από τις υπόλοιπες πηγές φθορίου για τον άνθρωπο όπως είναι κυρίως το πόσιμο νερό. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας το όριο που καθορίζει η οδηγία για το πόσιμο νερό είναι 1,5 χιλιοστόγραμμα ανά λίτρο (mg/l). Στην Ελλάδα τα επίπεδα φθορίου στο πόσιμο νερό είναι πολύ χαμηλά, καθώς δεν πραγματοποιείται ενίσχυση του νερού με φθόριο. Γι’ αυτόν το λόγο, η κατάσταση αυτή είναι πολύ περιορισμένη στην Ελλάδα και όταν εμφανίζεται, σχετίζεται, ως επί το πλείστον, κυρίως με τα προϊόντα στοματικής φροντίδας.
Για την αποφυγή αυτής της κατάστασης, θα ήταν καλό οι γονείς να επιτηρούν το βούρτσισμα των δοντιών των παιδιών, ώστε να μη χρησιμοποιούν μεγάλη ποσότητα οδοντόκρεμας, ενώ παράλληλα θα πρέπει τα παιδιά να μαθαίνουν να φτύνουν την οδοντόκρεμα και όχι να την καταπίνουν. Σε κάθε περίπτωση η επίσκεψη στον παιδοδοντίατρο είναι απαραίτητη, τόσο για την εξέταση ύποπτων σημαδιών στην επιφάνεια των δοντιών, όσο και για την παροχή συμβουλών σχετικά με το σωστό βούρτσισμα και τη χρήση οδοντόκρεμας με την κατάλληλη ποσότητα του φθορίου για την κάθε ηλικιακή ομάδα παιδιών.
